Skip to main content

ARGITALPENAK

patroiak-8
Euskadiko Kooperatiben Legea
Euskadiko Kooperatiben Legea

11/2019 legea, abenduaren 20koa, Euskadiko kooperatibena (E.H.A.A. 247 .zb, 2019ko abenduaren 30a)

5/2021 Legeak, urriaren 7koak, aldatua (E.H.A.A. 209 .zb, 2021eko urriaren 20a)

Euskadiko Kooperatiben Legearen Gaineko Iruzkinak
Euskadiko Kooperatiben Legearen Gaineko Iruzkinak

Euskadiko Kooperatiben abenduaren 20ko 11/2019 Legearen testu artikuluari buruzko iruzkinak (E.H.A.A. 247 .zb, 2019ko abenduaren 3a)

5/2021 Legeak, urriaren 7koak, aldatua (E.H.A.A. 209 .zb, 2021eko urriaren 20a)

Kooperatiben Kontseiluaren 25. urteurrena
Kooperatiben Kontseiluaren 25. urteurrena

Euskadiko Kooperatiben goren kontseiluaren historia, 1983-2009

Lanbideko txostena
Lanbideko txostena

Txosten juridikoa, Konfekoop-ek Lanbideko administrazio kontseiluan parte hartzeko duen eskubideari buruzkoa

Hezkuntza Kooperatibak - Kooperazioa hezkuntzan
Hezkuntza kooperatibak kooperazioa hezkuntzan

Prestakuntza Kooperatiboa sustatzeko beharra identifikatu ostean, ERKIDE Hezkuntza Kooperatiben Federazioak IKASKIDETZA (“Ikaskide Taldeetan” eta kidetzan garatzen den ikaskuntza) bultzatzeko garrantzia azpimarratzen du, 2007ko Dekretuari egindako ekarpenean

Euskadiko kooperatibagintzaren erronkak
Euskadiko kooperatibagintzaren erronkak

Kooperatibekin elkarlanean lantzeko

Kooperatiben Kontseilua telefonoan da
patroiak-7

Jardueren Oroitidazkiak

patroiak-7

Euskal Kooperatibismoaren Historia

“Euskal Kooperatibismoaren Txostenaren” laburpen eta ondorioetatik ateratakoa. Txosten hau Kooperatiben Kontseiluak bultzatuta, LKSk egin zuen 2000. urtean.
Borondateak elkartzea da arazoak konpontzeko modurik onena, eta kooperatibek funtsean horixe dira: giza lankidetzaren adibide bat premiak asetzeko, eta hori enpresa baten kudeaketaren eta antolaketaren bidez. Bere 150 urteko historian zehar, sozietate edo baltzu hauek garbi erakutsi dute, lankidetzari esker, garapen-aukera handia duela jendeak, eta gainera bere gizarte, ekonomi eta kultur ingurunea eraikitzen eta hobetzen laguntzen duela. Eta jende-elkartze bat den aldetik, bere nortasun berezia du, merkataritza-enpresa klasikoengandik bereizten duten hainbat balio eta printzipioren ondorioz. Oinarri komun hauen gainean, kooperatibak jarduera-sektore guztietan daude, munduko bazter guztietan, kultur, etnia edo erlijiozko desberdintasunen gainetik.

Filosofia kooperatiboaren sorrera

Filosofia kooperatiboa XIX. mendearen erdi aldera sortu zen Europan, industri iraultzak gizartean eragindako desberdintasun sakonen ildotik, eta hasiera hartan helburu hau zuen garbi: giza eta gizarte-dimentsioa ematea enpresari, garai hartan lana alienazio-faktore bat baitzen pertsonarentzat. Aurretiaz ere esperientziak izan ziren arren, ondorengo adierazpen kooperatiboen inspiratzaile eta eredua ehule ingeles batzuena izan zen: “Rochdale-ko Aitzindari Zuzenek” eratu zuten lehenengo kontsumo-kooperatiba. Bertako merkatarien gehiegikeriekin aspertuta, gizon-emakume haiek batu egin ziren beren kontsumoa eurek kudeatzeko, eta horrela kalitatezko ondasunak bidezko prezioan lortzeko; haiek ezarri zituzten, beraz, kooperatiba modernoen oinarriak, printzipio eta balio kooperatiboak zehaztuz eta finkatuz.

Industria kooperatibismoaren sorrera

Elkartze-formula xume honek aukera ematen zuen bazkide guztiek berdintasunean parte hartzeko enpresaren kudeaketan, eta pixkanaka Europan zehar zabaldu zen, zapalkuntza-egoera bertsua bizi baitzuten langileek eta klase baztertuek. Honela industri kooperatibismoa sortu zen Frantzian, kredituarena Alemanian, baita nekazaritza, zerbitzu, etxebizitza, osasun eta beste arlo batzuetako kooperatibak ere.

Sozietate hauen oinarri teorikoak Robert Owen, Charles Fournier, Claude-Henri Saint-Simon, edo Louis Blanc pentsalariek ezarri zituzten, lankidetzaren printzipioak zehaztuz. Pixkanaka, elkarri laguntzea jendearen bizitzako eremu guztiak kudeatzeko erarik onena bihurtzen zen, eta esperientzia kooperatiboak arrakastaz hedatu ziren ase gabeko giza premiak zeuden arlo guztietara. Erakundezko arloan, azpimarratzekoa da Nazioarteko Kooperatiba Aliantza, ICAren sorrera.

Arrasateko Esperientzia

Euskadin kooperatibismoa XIX. mendearen bukaera aldera azaldu zen, eta lehenengo kontsumo-kooperatibak Bilboko Labe Garaiak bezalako industria handien inguruan sortu ziren. Gero, ideario kooperatiboa ekonomiaren sektore guztietara aplikatzeko bideak ireki ziren, betiere bazkideen bizi-kalitatea hobetzeko helburu komunarekin. Euskal kooperatiben mugimendua hainbat ideologiatan oinarritu zen, eta garrantzitsuenak katolikoak, sozialistak eta nazionalistak.

Euskal Herrian Alfa izan zen 1920ko hamarkadan lan elkartuko kooperatibismoaren lehenengo adierazpena, eta kooperatibismo-mota hauxe da gehien sustraitu dena euskal gizartean; gero, Arrasateko Esperientzia jaio zen 1957an, gaur egun euskal kapitala duen lehenengo enpresa-taldea (MONDRAGON), eta nazioarte-mailan gehien aztertzen den ereduetakoa, bere gizarte- eta enpresa-emaitza arrakastatsuengatik. Euskal kooperatibismoaren azken aldiko historia Euskadiko Kooperatiben Goren Kontseiluak mugimendua integratu eta egituratzeko egin duen ahaleginak markatzen du; Kontseilu honek, 1982an sortu zenetik, euskal kooperatiben garapena eta modernizazioa sustatu eta bultzatzeko lan egin du.

Reunión de la Comisión para la realización de la Ley del 1993
Constitución de la Federación de Cooperativas de Enseñanza de Euskadi
Constitución de la Federación de Cooperativas de Trabajo Asociado
Reunión para la celebración del 10º aniversario en 1993
Kooperatibismoa gaur egun
EUSKAL KOOPERATIBISMOA GAUR EGUN

Eusko Jaurlaritzako Justizia, Enplegu eta Gizarte Segurantza Sailaren WEB gunean (www.juslan.ejgv.euskadi.net), 2006ko (2004/2006 Biurteko) Gizarte Ekonomiaren estatistikari buruzko txostenak daude argitaratuta, baita 2007ko emaitzen aurrerapena ere.

Eginkizun dago kooperatiba-sektoreari buruzko txosten gaurkotua.

Instituzio arloan, azpimarratzekoa da 2005ko ekainean sinatutako“Lankidetza-akordioa, Eusko Jaurlaritzaren, Euskadiko Kooperatiben Kontseilu Nagusiaren eta Euskadiko Kooperatiben Konfederazioaren artekoa“, Euskal Herriko ekonomia eta gizartearen garapen iraunkorraren alde egiteko sinatzaileok, lankidetza arloetan arituko direla, azaltzen dutelarik.

Kooperatiba-erroldari buruzko datu gaurkotuak kontsultatzeko, jo ezazu Ekintzen Oroitidazkiko estatistika-eranskinetara.

EZAGUTU KOOPERATIBISMOA

GEHIAGO JAKIN